Home
Evolutie
Klimaat
Genealogie
Contact
Links

Bij de genealogie Schot

 Genealogie Schot



Doelstelling
Na wat oriënterend onderzoek raakte ik geïnteresseerd in een aantal aspecten van de geschiedenis van onze familie. Ik besloot daarom een parenteel te nemen als uitgangspunt van het onderzoek. Alle nakomelingen van Reinier Schot (geb 1714) en Maria Elisabeth Ootmoet, die geboren werden tot in het begin van de 20e eeuw in manlijke en in vrouwelijke lijn wilde ik in het systeem krijgen. De kern van het onderzoek gaat dus over een tijdsbestek van ca 200 jaar met daarin 6 a 7 generaties. Het blijkt dan echter dat Reinier erg veel nakomelingen heeft. Ik wilde zoveel mogelijk gegevens verzamelen van deze nakomelingen en hun partners en ook de ouders van de partners moesten vermeld worden. De nakomelingen van Reiniers broer Jan Schot en zijn vrouw Anna Braakmans heb ik alleen tot het begin van de 19e eeuw verzameld. Verder wilde ik dan in de manlijke lijn dieper in het verleden gaan, om de oorsprong van de familienaam te vinden. Toen bleek dat veel “Schotten” gehuwd waren met personen van steeds dezelfde families vond ik het interessant om ook deze aanverwante families te onderzoeken. Tenslotte bleek dat er ook nogal eens binnen de familie(s) werd getrouwd en wilde ik daarbij de mate van bloedverwantschap tussen deze echtgenoten vermelden.

 

Bronnen
Een groot deel van de persoonsgegevens heb ik gehaald uit de internetpublicaties van de archieven. Dezen zijn vooral te vinden op de sites: www.genlias.nl ; www.bhic.nl ; http://isisarchboz.nl : www.zeeuwengezocht.nl ; www.regionaalarchiefwestbrabant.nl : www.gemeentearchiefrotterdam.nl  .Ook door bezoeken aan de archieven. Soms ook heb ik geput uit de gegevens van andere onderzoekers, zoals het bestand van H.K.M. Schot, arts te Breda (H.S.). Hij heeft het parenteel van Reinier Schot, geb 1714, alleen in mannelijke lijn beschreven, voor 1950. Gedeelten van zijn materiaal vond ik in het archief van het centraalbureau voor genealogie in Den Haag en in het stadsarchief van Bergen op Zoom. Ook heb ik gegevens uit het onderzoek van dhr P.A. Schot uit Ridderkerk, verkregen van dhr J. Zuurdeeg uit het archief van het eiland Tholen te st.Maartensdijk. Dit bestand is ook een parenteel en bevat gegevens van de Bergse en Thoolse familie Schot van voor 1800, maar na 1800 gaan de gegevens, die ik heb uit het bestand van dhr P.A.Schot, echter uitsluitend over de Thoolse familie Schot. De beschrijving van Kees Touw van het vissers en schippersgeslacht Touw leverde mij de nodige informatie over de oorsprong van de familie Touw en over een aantal afstammelingen binnen het parenteel. Wat betreft de andere onderzoekers waren ook van belang de bijdrage van S.J.Schot in het Bergs Kwartierstatenboek en de gegevens uit het onderzoek naar de families die zich met ds Vetten omstreeks 1857 van de NH kerk hebben afgescheiden(archief BoZ). Daarnaast vond ik gegevens op het internet van enkele andere familie-onderzoekers, met name Marco van den Heuvel in de kwartierstaat Tertoolen - van Dort \ http://www.vdheuvel.org   en de site van Mascha van Dort, http://www.van-dort.org .Enkele foto’s heb ik overgenomen van Eveline Houweling,   http://www.houwie.net . Verder heb ik nog enkele gegevens overgenomen van: http://www.mijnstambomen.nl/leiden/landa1.htm ; http://deraat.0catch.com en van http://www.kretzschmar.nl/parentelen/geuz.htm Ook is interessant http://members.chello.nl/~g.cameron/cameron.html#1057492773 . Veel gegevens over de nakomelingen van Maria El. Schot en Lodewijk Belser heb ik overgenomen van Anton Beltzer, zie http://gw.geneanet.org/abeltzer Verder heb ik per email nogal wat materiaal ontvangen van Otto van Driel. Via hem ook de gegevens uit het Taufbuch, Heiratsbuch en Beerdigungsbuch van Braunfels, verzameld door Armin Schweitzer, medewerker van het stadsarchief. Hierdoor en door de oude Schottenchronik heb ik duidelijkheid gekregen over de voorouders Schot in de 16e en 17e eeuw. De onoverzichtelijke eeuwenoude familie kroniek is beter te begrijpen met de beschrijving van Friedrich Arnold uit 1958, die ik van dhr Alexander Netz heb gekregen. De oude kroniek is controleerbaar met de kerkelijke archiefgegevens tot in de 16e eeuw. Gegevens uit de Chronik beginnend met Emrich (overl.1484) zijn dan ook nog wel redelijk betrouwbaar volgens H. Pieper en J Reinhardt Schott jr, de Chronik publiceerden in het genealogisches Jahrbuch van 1973. De 15e eeuw is al ver voor een genealogie in Nederland of Duitsland en ook van voordien zijn er overleveringen, die echter niet letterlijk betrouwbaar zijn. Enkele generaties voor Emrich zouden ze al in Braunfels hebben gewoond. Daarvoor waren ze woudsmid in Eisemroth bij Dillenburg. Er zijn dan echter te weinig generaties voor de jaren. De kroniek begint zelfs diep in de middeleeuwen in 1015 met de legende van de stichting van het stadje Schotten bij de Vogelsberg. Dit zou oorspronkelijk een vestiging zijn van mensen uit Schotland. Er is echter geen genealogie bekend van hier naar Eisemroth en Braunfels. Wel is zeker dat in de 11e eeuw een missiekerk is gebouwd in Schotten door Schotse en Ierse geestelijken, die er de heidense Saksen het Christendom brachten. Zie voor de geschiedenis en archief Braunfels: www.braunfels.de/geschichte  en voor de geschiedenis en legende van Schotten: www.schotten.de 
 

Andere internet publicaties
Deze gegevens zijn ook op andere wijze te lezen op mijn persoonlijke site: www.genevo.nl Hierin worden ook onder andere gezinssituaties uit het verleden vergeleken met onze huidige gezinnen en wordt nagegaan wat dit betekent voor de evolutie van de genen. Verder wordt een deel van dit materiaal interactief weergegeven op de geneanet site, http://gw.geneanet.org/wschot

Bevindingen
Omdat er in het typisch Bergse deel van de familie Schot veel huwelijken waren met aanverwanten en bloedverwanten zijn er in het systeem van het parenteel (nakomelingen) soms ook vrij uitgebreide kwartierstaten (voorouderstaten) ontstaan.

Oorsprong van de familie Schot.
Uit de gegevens van het archief van Bergen op Zoom blijkt dat Reinier Schot en Jan Schot in Bergen op Zoom woonden en dat zij daar tussen 1740 en 1768 vader werden van een aantal kinderen. Bovendien bleek uit de getuignissen bij de doop van hun kinderen dat Jan en Reinier waarschijnlijk broers waren, maar nergens stond iets over hun eigen doop. Het was dus waarschijnlijk dat zij niet in Bergen op Zoom werden geboren. Waar zij dan wel vandaan kwamen en wie hun ouders waren was dus moeilijk te vinden in de archieven van diverse steden. De eerste genealoog van de familie, HKM Schot uit Breda kon die oorsprong dan ook niet vinden. Later heeft P.A.Schot uit Ridderkerk gevonden dat de vader van Reinier en Jan, Johann Nikolaus Schott was, afkomstig uit Braunfels in Hessen. Johann Nikolaus kwam tijdens de Spaanse successie oorlog als soldaat naar de Nederlanden en verbleef als militair oa in Arnhem en Namen voordat hij zich met zijn kinderen in Bergen op Zoom vestigde. Zijn eerste vrouw Huibertje Schrijvers was toen al overleden. Johann Nikolaus Schott werd later meestal vermeld als Nicolaas Schot. De doopakte uit 1709 van Nicolaas’ zoon Jan in het Taufbuch Braunfels vermeldt als ouders Joh. Niclas en Heibertge. Dit is dus het bewijs dat deze Nicolaas uit Braunfels-Solms de man is, die in Arnhem huwde met de Nederlandse Huibertje Schrijvers, tijdelijk terug was in Braunfels bij deze geboorte en later met zijn kinderen in Bergen op Zoom ging wonen. 

De familie takken vestigden zich op Walcheren, in Bergen op Zoom en in Tholen: 
Nicolaas’( geb 1686 Braunfels) zijn zoon Reinier had 5 kinderen, die nakomelingen kregen. Reiniers oudste zoon Nicolaas, geb 1740 BoZ, vestigde zich op latere leeftijd in Zeeland en zijn nakomelingen gingen wonen in Vlissingen en Middelburg. Zij oefenden daar diverse beroepen uit, die meestal met de scheepvaart verbonden waren, zoals zeeman, loods, beurtschipper, werknemer op de werf. De verdere nakomelingen waren talrijk. Zij bleven dus doorgaans op Walcheren wonen en hadden deze beroepen. Een achterkleinzoon van Nicolaas echter, Cornelis Goris Schot, geb 1827, werd zendeling in Nederlands Indië en zijn nakomelingen leefden in Indië of verspreid in Nederland en hadden beroepen als predikant, bestuurder in Indië, zakenman. Ook de nakomelingen van Nicolaas’ zoon Reinier (gb 1773 BoZ) waren welvarend, daaronder zijn zelfs prominente personen.

De andere kinderen van Reinier te weten Pieter, geb 1746, Adrianus, geb 1754, Huibrecht, geb 1758 en Anna, geb 1761 bleven in Bergen op Zoom. Enkelen van hun kinderen en kleinkinderen hebben zich nog elders gevestigd, meestal  in Zeeland  en in West Brabant, maar het grootste deel bleef in Bergen op Zoom. Pas eind 19e en begin 20e eeuw kwamen er wat meer migraties ook naar andere regio’s. Het beroep was in de 19e eeuw meestal visser en tevens schipper. In de 18e eeuw hadden ze dit beroep echter nog niet; een aantal waren toen pottenbakkers. Misschien waren de gildes van de vissers, schippers en de pottenbakkers met elkaar verbonden; later hadden zij ook hetzelfde begrafenisfonds en ook de pottenbakkers woonden bij de haven. We kunnen dus Reinier zien als de stamvader van de Bergse familie Schot, een grote vissers-schippersfamilie. Later ontwikkelde het gebruik van het schip tot alleen visserij, of meestal tot alleen transport. Daarbij werden ook de schepen groter en gingen zij steeds meer aan boord wonen. Sommigen gaven daarbij vooral Dordrecht op als domicilie, maar bleven toch gelieerd met Bergen op Zoom en hun kinderen werden meestal ook daar geboren.   

Reiniers broer, Jan Schot, vertrok met zijn kinderen uit Bergen op Zoom en zij vestigden zich omstreeks 1780 in het dorp Tholen. Jan is de stamvader van de Thoolse familie Schot. Deze familie heb ik slechts beschreven tot ca 1800. Hun beroep was meestal visser en soms schipper. Ook zij bleven in de 19e eeuw doorgaans in Tholen wonen. Een minderheid vestigde zich elders in Zeeland, vooral op Walcheren en in Zierikzee. De genealogie van deze familie is verder wel beschreven door dhr P.A. Schot uit Ridderkerk. Op internet is deze Thoolse en andere families Schot gepubliceerd door Rocus de Raad, zie http://deraat.0catch.com .

In aantallen
Het totale parenteel Emrich Schott bevat 4826 personen, afstammelingen in manlijke en vrouwelijke lijn, inclusief aangehuwden en schoonouders. Alleen in de mannelijke lijn met de aanverwanten is dit 1928 personen. Mijn bestand van de Thoolse tak, de nakomelingen van Jan Nicolaaszoon Schot zijn slechts 161 personen (incl..) De takken van de kinderen van Reinier zijn van Nicolaas 882 personen, respectivelijk  532 pers. van Pieter 1639 pers, resp. 664 pers. van Adrianus 330, resp 136 pers. van Huibrecht 1422, resp 512 pers en van Anna 550, resp 0 pers. Allen in aantallen inclusief de aanverwanten voor de afstammelingen in de mannelijke en de vrouwelijke lijn, respectivelijk alleen in de mannelijke lijn. De nakomelingen van Reinier zijn echter 4155 in de beide lijnen en 1790 in alleen de manlijke lijn, dus resp 668 en 54 personen minder dan van zijn kinderen gezamenlijk. Uiteraard komt dit door de huwelijken binnen de familie: nakomelingen van Pieter zijn daardoor soms ook nakomelingen van Huibrecht en worden dan dus bij de kinderen dubbel geteld.
Statistiek geboorteplaatsen
Van het bestand nakomelingen van Reinier Schot en Maria El Ootmoet, ca 1847 pers. geboorteplaatsen voor zover bekend: Bergen op Zoom 60%; Vlissingen en Middelburg 15%; Elders in Zeeland 6,5%; Elders in West-Brabant 2%; Rotterdam 4,6%; Dordrecht 4,4%, Gorinchem 3,5%; diversen 4,4%.

Oorsprong van de aanverwante families.
De familie van Dort woonde al in de 17e eeuw in Bergen op Zoom en hadden toen ook al vaak het beroep van visser-schipper. In het begin van de 17e eeuw kwam de naam van Dort opduiken bij de kinderen van Cornelis Janszoon, geb 1601 te Bergen op Zoom. Cornelis gebruikte tevoren nog alleen zijn vadersnaam evenals zijn vader Jan Pieterszoon. Eén familietak uit de nakomelingen van deze personen is verbonden met de familie Schot door een groot aantal huwelijken. De familie van Dort is van ouds bekend als een familie van ansjovissers en schippers. De familienaam Touw of Tou zien we voor het eerst in het begin van de 18e eeuw in Bergen op Zoom, althans zoals mij tot nu toe uit de gegevens van het archief gebleken is en volgens Kees Touw. De verdere voorouders hadden patroniemen en waren al in het begin van de 17e eeuw betrokken bij de visserij in Bergen op Zoom. Ik heb geen aanwijzingen voor migratie gevonden. Alle personen die uit deze familie met de familie Schot ea gehuwd zijn behoren tot dezelfde tak. De personen uit de familie Wakkee, die verbonden zijn met de familie Schot ea behoren ook tot één tak. De familie Wakkee is vanouds ook met de visserij en scheepvaart verbonden. De voorouders van de familie Wakkee zijn waarschijnlijk evenals bij de familie Schot als militair naar de Nederlanden gekomen. Het archief vermeldt dat “Jillis Jillock” in 20-06-1696 huwt met Adriaentien Claes, de bruidegom was afkomstig uit Zwitserland van beroep konstabel (wapentechnicus) en knecht van Plesting. Vervolgens krijgen Gilles Wacke en Adriaetien Claesen tussen 6-1-1697 en 24-06-1722 negen kinderen, volgens het Doopboek. Dit is dus waarschijnlijk dezelfde persoon en lijkt er dus op dat deze Gilles Wacke de “stamvader” is van de Bergse familie Wakkee. Vermoedelijk was hij Franstalig, vanwege zijn voornaam en het kan zijn dat hij daardoor zijn oorspronkelijk Duitstalige achternaam op zijn Frans uitsprak, dus met de klemtoon achteraan. De familie Cameron is van Britse afkomst. Duncan Cameron huwde op 17-03-1776 te Willemstad met Catharina Cameron was een soldaat in het Schotse garnizoen onder colonel Bruce. Hij was waarschijnlijk de voorvader van de hele Bergse familie Cameron. De familie Landa is afkomstig uit Leiden, maar oorspronkelijk uit Frankrijk. Lambertus Landa kwam ook als militair, kanonnier bij de rijdende artillerie, naar Bergen op Zoom voordat op 1 november 1818 zijn dochter Johanna werd geboren, twee jaar voor zijn huwelijk met  Kornelia Magdalena van Dort. De familie Landa woonde toen al 200 jaar in Leiden. In het begin van de 17e eeuw kwam hun voorouder Abraham Ladaque met zijn gezin vanuit Sedan naar Leiden, waarschijnlijk waren zij uit Frankrijk gevlucht, omdat zij hugenoten waren. De familie behoorde althans tot de Waalse kerk in Leiden.


Religie
Het blijkt uit de doop- en huwelijks akten dat alle leden van de familie Schot protestant waren. In de 18e eeuw dus de Nederduitsch Gereformeerde kerk, die in de 19e eeuw de Nederlands Hervormde kerk werd genoemd. Enkele familieleden traden daaruit na 1857 en voegden zich bij de afgescheidenen in Bergen op Zoom. Religie heeft waarschijnlijk een belangrijke rol gespeeld in het leven van de familie. Ook de aangehuwde families waren protestant, maar er waren toch wel enkele gemengde huwelijken. In zo’n situatie moesten de jongens doorgaans worden opgevoed in het geloof van hun vader en de meisjes in  het geloof van hun moeder. Later kwamen er hierdoor wel enkele Rooms-katholieke nakomelingen.


Bijna geen andere families Schot
Het is mij opgevallen dat er in het archiefmateriaal uit de 19e eeuw van Bergen op Zoom, van alle plaatsen in Zeeland en in West Brabant geen andere families Schot voorkomen. Nagenoeg alle personen met de naam Schot, die ik vond in de Internet publicaties van deze archieven heb ik kunnen herleiden als nakomelingen van Reinier of Jan Schot, die dus met hun vader Johann Nikolaus enige tijd voor 7-11-1736 naar Bergen op Zoom kwamen. Dit vind ik een opvallende bevinding, omdat de naam Schot in de 17e eeuw in Zeeland en West Brabant al wel voorkomt. Wel waren er in de 18e eeuw  personen met de naam Schot in Bergen op Zoom, die geen voorouders zijn van onze latere Bergse familie Schot. Deze mensen waren ten dele militairen van Britse afkomst. Verder was er in de 16e en 17e eeuw een regentengeslacht met de naam (Bouwens)Schot in Vlissingen. De genealogie van deze familie is beschreven door A.C.Macaré in het Tijdschrift Kronieken, nr 3 1994, van de vereniging Prometheus van de TU te Delft. Van deze familie stamt de latere Vlissingse familie Schot dus niet af. Ook in Breda waren er in de 18e eeuw personen met de naam Schot, die RK waren en geen verwantschap hadden met onze familie Schot.


Heraldiek
Het bekende familiewapen met de eenhoorn wordt al beschreven door HKM Schot in 1950. Het wapen is ook algemeen bekend bij de Bergse en Thoolse familie. De herkomst van het wapen is echter het Vlissingse regenten geslacht (Bouwens) Schot en de huidige familie Schot stamt niet af van deze familie. Het gebruik van dit familiewapen met de eenhoorn is dus om die reden omstreden. Het is echter inmiddels al wel een traditie geworden. Verder zijn er een aantal wapens van de Duitse familie(s) Schot bekend. Aan de familietak uit Braunfels waar wij direct van afstammen zou onderstaand wapen toegekend zijn. Dit heb ik ontvangen van Ed Schot en het is afkomstig van Reinhardt Schott, publicist van de Schottenchronik. Het is vooralsnog onduidelijk van wie de familie dit wapen heeft gekregen. Van de graaf van Solms-Braunfels wellicht dus, maar door de grote slotbrand van 1679 zullen daar waarschijnlijk geen bewijzen meer van zijn. Mogelijk wel van het feit dat de familie toch dit wapen had. Naast dit officiële familiewapen staat het bekende wapen met de eenhoorn, dat intussen al wel zolang als familie wapen algemeen gebruikt wordt dat het als zodanig ook wel erkenning verdient.

                                   

De voornamen werden in de families vaak ook doorgegeven. Hierbij werd dan de grootouder, de ouder en soms de oom of tante vernoemd. Ook kreeg na het overlijden van een kind op jeugdige leeftijd een volgend broertje of zusje vaak dezelfde voornaam. Daardoor en door de locale mode en traditie in de naamgeving staan er veel personen met dezelfde voornamen in het bestand. Van een aantal namen is duidelijk dat ze doorgeven werden en daarvan kan men de oorsprong nagaan. Enkele voorbeelden: De naam Reinier komt 44 maal voor, geheel of grotendeels door vernoeming. De eerste met de naam Reinier Schot werd geboren in 1714. De naam van de vrouw van deze eerste Reinier, Maria Elisabeth, komt 32 maal voor, maar berust niet altijd op vernoeming in deze lijn.   De naam Jacob Gerrit komt 21 maal voor, door vernoeming. We zien deze naam het eerst bij Jacob Gerrit(ze) of Gerris geb 20-09-1792. De naam Jacob kwam waarschijnlijk vanuit de familie Nederveen, van de moeder van deze Jacob Gerritze terecht in de familie Schot, maar de oorsprong van Gerrit is onduidelijk.

Een interessante bevinding was ook het grote aantal aanverwante en bloedverwante huwelijken, althans in verhouding tot wat in onze tijd gebruikelijk is.

Er waren dus veel huwelijken tussen de familie Schot en mensen van bepaalde families, de aanverwante families. Dat waren dan families met namen als van Dort; Tou(w); Landa; Wakkee; Maas; Pikaar; Cameron; Geuze en anderen. Zo zien we naast de naam Schot, die ca 757 maal in het bestand staat, de naam van Dort  224 maal en de naam Touw 114 maal. Dit komt meestal  doordat deze families in de vrouwelijke lijn van de familie Schot afstammen en dus in het parenteel passen. Ook zijn echter lijnen in het onderzoek meegenomen in situaties waar personen van de familie Schot van deze families afstammen. Dit maakt dat het bestand dat in opzet een parenteel is, nu ook over een aantal generaties vrij complete kwartierstaten van een aantal personen heeft. Dit wordt verder bevorderd doordat de schoonouders van personen van de familie Schot altijd al in het systeem worden vermeld. Ook door de huwelijken tussen bloedverwanten worden de kwartierstaten verder gecompleteerd, doordat de personen dan meer dan eenmaal van de zelfde voorouder(s) afstammen. Zo is bijvoorbeeld de staat van de overgrootouders voor kinderen uit een neef/nicht huwelijk al met zes personen compleet. Deze kinderen stammen immers dubbel af van een paar overgrootouders en hebben daardoor maar 6 overgrootouders. 

Het aantal huwelijken tussen bloedverwanten was naar moderne begrippen groot bij de families Schot en van Dort. Ook waren er soms huwelijken tussen bijvoorbeeld neven en nichten in achtereenvolgende generaties. Dit alles was in die tijd, de 18e en 19e eeuw dus, zeker niet buitengewoon en komt in veel familie geschiedenissen voor. Het is niettemin interessant eens na te gaan in hoeverre er destijds door deze huwelijken er sprake was van toegenomen bloedverwantschap tussen de familieleden. Daarom heb ik de factor voor homozygotie, door mij genoemd H, berekend voor kinderen uit deze huwelijken. Het blijkt dan dat de voorspelbare, of te berekenen mate van homozygotie maar weinig groter wordt doordat er in achtereenvolgende generaties in de familie gehuwd werd. Zo is de homozygotie (H) voor een persoon, waarvan de ouders neef en nicht zijn 6,25%. Als dan ook nog een paar grootouders neef en nicht waren neemt deze H toe met 1,56% en wordt 7,81%. Door het huwelijk van grootouders waren de ouders van deze persoon namelijk niet alleen neef en nicht, maar ook achterneef en achternicht en hierbij is de H 1,56%. Deze waarde van H neemt dan minder snel toe dan je zou denken, zelfs als de ouders de beide grootouders en alle overgrootouders neef en nicht waren blijft de H nog beneden de 12,5%. De H is ook te berekenen met de algemene formule H = 2p(0,25)ⁿ x100%. Hierin is n -dus de exponent van 0,25- het aantal generaties gerekend vanaf een nakomeling uit het familiehuwelijk tot de meest nabije gemeenschappelijke voorouder(s) en p is het aantal gemeenschappelijke voorouders, meestal dus 2. Let op dat n hele waarden heeft als 3; 4 en 5 als ze afstammen van gemeenschappelijke voorouders in dezelfde generatie en halve waarden hebben als 3,5 en 4,5 en 5,5 als de huwelijkspartners met een generatie verschil van dezelfde personen afstammen.

Waren dergelijke familiehuwelijken verantwoord?
In feite is er, ook bij niet verwante ouders, bij de geboorte van elk kind een risico dat dit kind afwijkingen heeft, ziek wordt en jong sterft. Deze kans is in onze tijd 2% à 3%. Als de ouders neef en nicht zijn (H=6,25%) is er een extra verhoogde kans op bepaalde ziekten bij de kinderen, de zg autosomaal recessieve ziekten. De kans op deze ziekten neemt toe van 0,2% bij niet verwante ouders tot ca 2% bij ouders, die neef en nicht zijn en ca 0,65% als de ouders achterneef en achternicht zijn (H=1,56%). Thans is dus bij een huwelijk tussen een neef en een nicht de totale kans op ziekte bij een kind 4 à 5% en dus iets toegenomen in vergelijking met ouders, die geen familie van elkaar zijn (2% à 3%). Er is dus een marginale verhoging van de risico’s, ongeveer even groot als de extra risico’s die je ook hebt als bijvoorbeeld de aanstaande moeder ouder is dan 35 jaar, zoals het in onze tijd steeds vaker voorkomt. Er is dus zelfs in onze tijd geen sprake van een onverantwoorde situatie bij een neef nicht huwelijk. Wel is er in deze situaties wat meer medische zorg en advisering nodig. Belangrijk is echter dat in het verleden die verhoudingen geheel anders lagen. Zoals ook uit de gegevens van dit onderzoek blijkt was in de 18e en 19e eeuw de kans dat je kind ziek werd en stierf voor zijn 20e jaar veel hoger dan nu en dat was wel zo’n 50% maar het varieerde sterk afhankelijk hygiënische omstandigheden en het optreden van epidemieën bijvoorbeeld, zodat de kindersterfte toen schommelde tussen  ca 30% en ca 70%. Van een toename in de kindersterfte van ca 2% doordat ouders neef en nicht van elkaar zijn merk je dan helemaal niets meer. Er was dus in het verleden helemaal geen sprake van nadeel of schade door dergelijke huwelijken. Ook is er nu overigens geen nadeel in de genen mogelijk doordat de grootouders of overgrootouders bijvoorbeeld neef en nicht waren. De eventuele problemen doen zich immers alleen voor bij de directe kinderen en niet bij de verdere generaties. Wel hebben ook de verdere nakomelingen dan een grotere mate van bloedverwantschap met elkaar doordat ze meer voorouders gemeenschappelijk hebben. 

Willem Schot, 05-04-2009